De Atjeh-generaal. Het militaire leven van Frits van Daalen, 1863-1930
Uitgeverij Prometheus, 2024
9789044654554
Frits van Daalen (1863-1930) was militair pur sang, voorbestemd om in het KNIL een grote carrière te maken. Hij ontving meerdere Militaire Willems-Ordes en genoot de gunst van het hof. Zijn carrière nam een dramatische wending door een conflict met de toenmalige gouverneur-generaal Van Heutsz, dat escaleerde tot een nationale bestuurscrisis. Van Daalen schreef talloze brieven en nota’s, waarin hij zijn meningen en gevoelens over het koloniale bestuur snoeihard formuleerde. Hij schreef om zich te uiten, maar ook om te krijgen waar hij zijn leven lang naar zocht: erkenning van zijn beleid en bestuur.
Van Daalen is nu vooral bekend als gewelddadig militair; zijn expeditie door Atjeh in 1904 geldt als uiterst controversieel. Maar dat eenzijdige beeld behoeft uitbreiding en correctie.
Deze biografie plaatst Van Daalen in zijn tijd: als Indo in een roomblank bestuur, gouverneur van Atjeh, commandant van het KNIL, en ook als een beroemdheid in de militaire koloniale wereld. Via deze uitzonderlijke man kunnen we die wereld op een nieuwe manier zien en begrijpen, juist omdat wij nu een ander moreel kompas hebben.
